Podstawą diety szczurów jest sucha karma. Nie powinna zawierać konserwantów i barwników, polepszaczy, soli, odpadów przemysłowych roślinnych i zwierzęcych. Taka karma powinna cechować się dużą zawartością węglowodanów – nasion mącznych i zbóż (60%), ważne choć już w mniejszej ilości są tłuszcze – w postaci nasion oleistych, pestek i orzechów (20%) oraz białka – roślinne i zwierzęce (w formie suszonych larw mącznika, krewetek czy stynek, niekoniecznie kurczaka), ważnymi dodatkami są też suszone warzywa oraz zioła.
Składniki analityczne karmy powinny wyglądać następująco: białko 12-15%, tłuszcz 4,5-10%, węglowodany 45-55%, włókno surowe 5-7%.
Oczywiście te wartości mogą się różnić w przypadku specjalnego zapotrzebowania na substancje pokarmowe zwierzęcia, np. samice w ciąży lub świeżo po porodzie będą potrzebowały dużo więcej białka. Również z wiekiem zapotrzebowanie na białko spada.
Ile karmy podawać? Ok. 10-15 gram na samiczkę i 15-20 gram na samca dziennie. Szczury to zwierzęta nocne, dlatego warto podawać karmę wieczorem, aby dostosować się do ich cyklu dobowego. Lepiej to robić również po wybiegu, kiedy podamy karmę przed, to szczurki nam się najedzą i pójdą spać, zamiast biegać. Zaleca się podawanie odpowiedniej ilości karmy dla stada raz dziennie i niedosypywanie nowej porcji, dopóki ta wcześniejsza nie zostanie całkowicie zjedzona, dzięki czemu zapobiegniemy selektywnemu wybieraniu pokarmu, a szczury prędzej czy później będą zjadały całość zbilansowanej karmy, co jest dla nich bardzo ważne.
Najczęściej polecane i popularne karmy: Mixerama, Karma podstawowa Niezłe-Ziółko, JR Farm Uczta dla szczura. Ciężko dostać te karmy stacjonarnie, trzeba raczej szukać ich w sklepach internetowych. Jeśli jesteśmy w sklepie zoologicznym i musimy tam kupić jakąś karmę, a powyższych nie ma, możemy wybrać karmy z niższej półki: Versele Laga (lepiej Complete, gdyż z Nature duża ilość chrupków zostaje nietknięta przez większość szczurów), Beaphar, Brit Animals Rat Complete lub Vilmie.
Co jest nie tak z innymi karmami? Sztuczne dodatki, odpady roślinne i odzwierzęce (kopyta, skóra, dzioby), sól, produkty modyfikowane genetyczne. W składzie często jest napisane „produkty pochodzenia roślinnego” czy „zboża” – nie wiadomo, co się pod tym kryje i skoro firma się nie chwali poszczególnymi składnikami, to możemy założyć, że nie są to składniki zróżnicowane i dobrej jakości.
Pamiętajcie o przechowywaniu karmy w szczelnie zamkniętym opakowaniu, w suchym pomieszczeniu. Szczurze karmy składają się m.in. z dużej zawartości ziaren, w których łatwo zalęgają się różne owady jak wołek zbożowy czy mól ziarniak. Dobrym pomysłem jest mrożenie karmy po zakupie albo nawet trzymanie jej (jeśli mamy zapas karmy) w zamrażarce.
Grafiki: Julia Bartolik
? Zboża powinny być w naturalnej postaci, nieprzetworzone. Czasem można je ugotować, ale bez soli.
? Kaszki, kleiki i tzw. „gerberki” podajemy raczej wyłącznie dla podtuczenia starszych lub chorych szczurów oraz takich, które mają kłopoty z przyjmowaniem pokarmu np. ziaren. W innym wypadku mogą łatwo przyzwyczaić się do takiego jedzenia i odmawiać innego.
? Warzywa można podawać w wersji surowej codziennie lub rzadziej, gdyż to bardzo dobre uzupełnienie diety w witaminy oraz makro- i mikroelementy. Może to być np. brokuł (ale tak samo jak kalafior, groszek, fasolka szparagowa, kalarepa, bób, rzodkiewka powinno się podawać najpierw w małej ilości i monitorować trawienie), cukinia, seler, topinambur, ogórek, pomidor, papryka, marchewka, pietruszka, koperek, nać pietruszki, marchwi i wiele innych.
? Owoce najlepiej podawać jako smakołyki, np. jabłko, gruszkę, banana, arbuza, melona, truskawkę, porzeczkę.
? Orzechy, nasiona i pestki nie mogą być solone i podobnie jak zboża w formie nieprzetworzonej. Warto pamiętać, że te produkty są tuczące, więc traktujmy je jako zdrowy dodatek.
? Zioła, które możemy podawać to m.in. mniszek lekarski, skrzyp polny (wyłącznie suszony i w małych ilościach), pokrzywa, krwawnik, rumianek, liście malin, liście czarnej porzeczki, liście brzozy, babka lancetowata, babka szerokolistna, lucerna, pokrzywa, jeżówka, pierwiosnek lekarski, nagietek, chaber bławatek, melisa, mięta pieprzowa, tymianek, kwiat kończyny łąkowej.
? Szczury mogą spożywać gałązki drzew np. wierzby, brzozy, lipy, jabłoni – jest to świetny materiał do ścierania zębów
? Mięso – szczurki są wszystkożerne, więc teoretycznie mogą jeść mięso, lecz lepiej nie czerwone. Jeśli chcemy podawać białe mięso, to zawsze powinno być dobrej jakości. Powinno być oczywiście bez dodatków – soli, przypraw czy innych ulepszaczy smaków. Nie może być smażone, pieczone w oleju, najlepiej, aby było ugotowane. Nie możemy dawać naszym szczurom resztek mięsa z naszego obiadu ani wędlin przeznaczanych dla ludzi! Najczęściej podawanym i polecanym produktem odzwierzęcym są larwy, owady czy owoce morza, które często występują w gotowych karmach, np. larwy jedwabnika, mączniki, świerszcze, krewetki, rybki słodkowodne.
? Jaja – również są odpowiednie do podawania naszym podopiecznym. Żółtko możemy podać surowe, a jeśli chcemy podać całe jajko, należy je ugotować na twardo. Można je podać w sorupce, rozrywka dla szczurów gwarantowana! Traktujmy jednak to jako atrakcję dla szczurków, raz na jakiś czas.
? Produkty mleczne – mleko jest przeznaczone dla cielaków i zbilansowane pod ich kątem. Dodatkowo produkty mleczne posiadają laktozę, która bardzo często nie jest trawiona przez szczury i powoduje problemy trawienne. Często produkty mleczne są w wersji przetworzonej. Z tych względów zalecamy wykluczyć je z diety szczurków.
? Miód – tak jak pyłek kwiatowy działa pozytywnie na odporność szczurków, lecz należy suplementować nim tylko na początku przeziębienia, gdyż w zaawansowanym stadium zapalenia, cukry z miodu stają się pożywką dla bakterii, co tylko może pogorszyć sytuację. Najczęściej podaje się go do poidła, rozpuszczając go w wodzie. W przypadku starszych szczurków, gdy chcemy podtuczyć takiego osobnika, możemy dodać miód do kaszki czy kleiku ryżowego w celu zwiększenia jego kaloryczności. Czasem miód pomaga przemycić leki, maskując ich smak, więc jest to opcja, kiedy chore szczurki stanowczo odmawiają podawanych lekarstw. Ten dodatek jest bardzo słodki, więc należy ograniczyć go do małych ilości.